Museum de Lakenhal

Het gebouw van de Lakenhal

Het gebouw dat nu het Museum De Lakenhal Leiden vormt is in 1642 gebouwd als een lakenhal (Lacken Halle) voor lakenverkopers en bierbrouwers in het centrum van de stad Leiden. In het gebouw van het museum werd onder andere onderhandeld over de prijzen van goederen en er werd laken (wollen stof waar uiteindelijk kleding van werd gefabriceerd) gekeurd. De handelaren leverden hun goederen af aan de staalmeesters op het voorplein, aan de voorzijde van het gebouw. In de gildezaal (Grote Pers) werden de stoffen die goedgekeurd waren gewaarmerkt met een loden zegel.

In 1823 verloor de Lakenhal in Leiden zijn functie als marktplaats en keurstation en werd het gebouw in gebruik genomen door onder andere de Kamer van Koophandel en een cholerahospitaal.

Een eigen museum

In de 19e eeuw groeide in Nederland de belangstelling voor de vaderlandse geschiedenis en veel steden richtte musea op, zo ook Leiden. In 1869 besloot de gemeente Leiden het gebouw te verbouwen tot museum: Museum de Lakenhal Leiden. Architect Jan Willem Schaap kreeg in datzelfde jaar de opdracht om het gebouw geschikt te maken als tentoonstellingsruimte. Uiteindelijk werd in 1872 de bovenste verdieping van De Lakenhal ingericht als museum en officieel voor het publiek geopend in 1874. Destijds kon het publiek de lakenhal bezoeken voor slechts 10 cent per persoon.

Meer ruimte voor de Lakenhal Leiden

Aangezien nog steeds enkel de bovenverdieping beschikbaar was, was ruimte voor de collectie vrij schaars en stonden veel objecten opgepropt in het museum. Uiteindelijk werd het besluit genomen ook de beneden verdieping vrij te maken voor het museum, een schenking van Daniel Hartevelt (Harteveltzaal) in 1890 hielp hier aanzienlijk mee. Al in 1893 organiseerde De Lakenhal in Leiden een imposante tentoonstelling met tekeningen van Vincent van Gogh. In het jaar 1916 volgde een tentoonstelling van Rembrandt van Rijn.