De vaste tentoonstellingen in het Sieboldhuis
Het Sieboldhuis aan het Rapenburg 19 in Leiden toont een interessante collectie aan voorwerpen die zijn verzameld door Philipp Franz von Siebold tijdens zijn verblijf op Deshima, een Nederlandse handelsnederzetting in de buurt van Nagasaki in Japan.
Naast de vele tijdelijke tentoonstellingen beschikt het Sieboldhuis Leiden ook over een behoorlijke vaste tentoonstelling. De vaste tentoonstelling in het Sieboldhuis Leiden bevatten onder andere een kamer waarin het verhaal van von Siebold aan de bezoeker wordt verteld, een werkkamer met verschillende levensvormen op sterk water, een waanzinnige panoramazaal met vitrines van wel vier meter hoog en een landkaartkamer waar de bezoeker een interactieve reis kan volgen.
Philipp Franz von Siebold en het Sieboldhuis Leiden
Het leven van Philipp Franz von Siebold
In 1823 kwam von Siebold aan op Deshima en begon kort daarna meteen al met het afleggen van huisbezoeken bij Japanse zieken, ook opende hij een eigen kleien kliniek buiten de handelspost. Aangezien von Siebold geen betalingen mocht ontvangen voor zijn werk als medicus werd hij vaak door bedankt door patiënten door middel van giften en geschenken. Deze geschenken (onder andere huishoudelijke voorwerpen en ambachtelijke kunstvoorwerpen) vormden de eerste basis van de later gigantische collectie etnografische objecten.
Verzamelen
Tijdens zijn verblijf op Deshima wilde von Siebold zo veel mogelijk verzamelen, zo instrueerde hij zijn leerlingen onder andere om zoveel mogelijk planten, dieren en zaden mee te nemen. Ook huurde hij jagers in om dieren te verzamelen. Von Siebold kreeg uiteindelijk hulp bij het verzamelen van zijn twee assistenten en de verzameling, ongeveer 10000 objecten, kwam uiteindelijk via zendingen op Nederlandse bodem aan. Al in 1831 stelde Von Siebold zijn collectie ten toon, in hetzelfde pand als waar nu het Sieboldhuis Leiden gevestigd is, het Rapenburg 19 in Leiden.
Geschiedenis van het Sieboldhuis Leiden
De geschiedenis van het pand aan het Rapenburg
Het pand dat tegenwoordig dienst doet als het Sieboldhuis aan Rapenburg 19 in Leiden werd al sinds eeuwen bewoond door diverse hooggeplaatste kooplieden en natuurlijk door von Siebold zelf. Volgens de archieven is de allereerste bewoner van het pand Paulus Buys (1531-1594). Paulus Buys was onder andere Pensionaris van de stad Leiden en daardoor zeer nauwe banden met Willem van Oranje. Na Paulus Buys werd het pand bewoond door kooplieden uit Vlaanderen, zoals Daniel van der Meulen die onder andere betrokken was bij de bouw van het Leidse stadhuis.
Families Paets
De volgende bewoners van het pand aan het Rapenburg waren de families Paets, die maar liefst drie generaties lang het pand bewoonden. Het was Willem Paets (1596-1669), toenmalig burgemeester van Leiden, die de opdracht gaf de achtergevel te laten bouwen. Na de families Paets was Johannes van Bergen van der Gijp (1713-1748), een koopman en hoofd-adviseur van de Nederlandse regering in Batavia, de trotse bezitter van het pand. Deze zelfde Johannes is verantwoordelijk voor de bouw van de voorgevel aan het einde van de 18e eeuw.
Johannes Meerman
De volgende bewoner is Johannes Meerman (1753-1815) die onder andere opdracht gaf aan de Engelsman James Wyatt om het plafond in de grote zaal onder handen te nemen. Uiteindelijk komen we aan bij de eigenaresse die het pand verhuurde aan Philip Franz von Siebold (1769-1866) die voor het grootste deel verantwoordelijk is voor de bijzondere collectie die in het hedendaagse Sieboldhuis Leiden te zien is. Zelf woonde von Siebold vrij kort in het pand en gebruikte de ruimte, na het kopen van het pand, voornamelijk om zijn collecte ten toon te stellen. Von Siebold verhuurde het pand onder meer aan de Duitse hoogleraar botanie Caspar George Carel Reinwardt (1773-1845). Nadat de laatste particuliere eigenaar van het pand overleed in 1862 werd er een kantongerecht in het pand gehuisvest.